Dünya üzerinde birçok farklı mitoloji yer alıyor. Bu mitolojiler hakkında okumak eminim ki çoğumuzun hoşuna gidiyordur. Rus mitolojisi de, bu mitolojiler arasında en ilgi çekicilerinden biri. Bu yazıda, ilham kaynağı Rus mitolojisi olan bazı kitapları inceleyeceğiz. Umarım faydalı bir liste olur, iyi okumalar! rus mitolojisi
Not: Yazıya başlamadan önce Rus mitolojisi hakkında detaylı bilgi almak isterseniz sitemizdeki Rus Mitolojisi Hakkında Bilmeniz Gerekenler adlı yazımızı okuyabilirsiniz.
Tavuk Bacaklı Ev – Sophie Anderson
Sırada bir Baba Yaga kurgusu var. Bu kitapta korkunç cadıya minik torunu eşlik ediyor! Anderson’ın çıkış kitabı olan Tavuk Bacaklı Ev, Baba Yaga’nın torunu Marinka’yı merkezine alıyor. 12 yaşında olan Marinka, bir Yaga olan büyükannesi ile yaşıyor. Romana göre bir Yaga’nın görevi, ölü insanların bizim dünyamıza gelmesini engellemek. Marinka da Yaga olmak için büyükannesinden eğitim alıyor. Dolayısıyla sosyal hayata karışamıyor.
Tavuk ayakları üzerine inşa edilmiş ev ile geziyor, oynuyor. Fakat tek istediği bir arkadaş. Tüm kuralları yıkmak uğruna arkadaş edindiğinde ise her şey karışıyor. Büyükannesi ortadan kayboluyor. Romanda Marinka’nın türlü maceralar ile büyükannesini bulma macerasını okuyoruz. Rus mitolojisinin daha gençlere yönelik harmanlandığı bir eser arıyorsanız, Tavuk Bacaklı Ev sizin için biçilmiş kaftan. Görseldeki link üzerinden Bibliyoraf10 kodunu kullanarak kitabı %10 indirimli satın alabilirsiniz.
Kökler – Naomi Novik
Agniyeşka’nın yaşadığı sakin ve sevimli köyün sınırında, kötücül güçlerle dolu Galiz Orman yer alıyor. Bu ormanda ise, Ejderha olarak bilinen soğuk ve hırslı bir büyücü yaşıyor. Köylüler, bu büyücünün Galiz Orman’ın kötü güçlerini köyden uzak tutmasını istiyor. Fakat büyücü, köylülerin bu isteğini yerine getirmenin karşılığında korkunç bir bedel istiyor: Her on yıl, ona bir genç kız verilecek ve bu genç kız on yıl boyunca büyücünün kulesinde hizmet edecek.
Kökler, özellikle tarihsel fantezi kurgularıyla öne çıkan yazar Naomi Novik’in en ses getiren eseri diyebilirim. Kitap, saf bir mitolojik kurgu değil. Ancak olaylar anlatılırken arka planda Slav folklorunu ve mitlerini bolca görüyoruz. Ağır bir mitolojik kurgudansa, hafif dozda mitolojik bilgi barındıran bir kitap arıyorsanız Kökler sizin için doğru bir seçim.
Ayı ve Bülbül – Katherine Arden rus mitolojisi
Listemize, Bir Kış Gecesi Masalı üçlemesinin ilk kitabı olan Ayı ve Bülbül ile devam ediyoruz. Masalsı bir tadı olan bu kitapta, Rus kültürüne ve geleneklerine bol bol şahit oluyoruz. Rusya’nın en meşhur hikâyelerinden biri olan Morozko’nun hikâyesinin yeniden kurgulandığı romanda Vasya’nın maceralarını okuyoruz.
Kitap bir kız çocuğu olmasını çok isteyen Marina’nın hikâyesi ile başlıyor. Hamile kalan Marina zorlu geçen kış mevsiminde zayıf düşüyor. Eşi Piyotr ve bakıcısı Dunya çocuğu doğurmaması gerektiğini söylüyor fakat Marina hayatını kaybetme riskine rağmen karnındaki çocuğu doğurmaya karar veriyor. İşte Vasya’nın hikâyesi de burada başlar. Kurgunun ana kahramanı Vasya’nın neler yaşadığını, olayların nasıl geliştiğini ve Marina’nın neden onu doğurmayı bu kadar çok istediğini sayfaları çevirmeye başlayınca anlayacaksınız.
Yumurta ve Kaşık – Gregory Maguire rus mitolojisi
Ailesi, parası ve hiç yiyeceği olmayan Elena’nın geleceği, yaşadığı köyü çevreleyen çorak topraklar kadar kasvetli görünüyor. Bir gün görkemli bir tren korkunç fırtına sebebiyle köyün terk edilmiş istasyonunda durmak zorunda kalıyor. Çar’ı ziyarete giden soylu bir aileyi taşıyan bu trende Elena’nın yaşıtı, Ekaterina adında bir kız da bulunuyor. Tesadüfî bir karşılaşmayla bu iki kız birbirlerinin yerine geçip hayatlarını takas ediyor. Böylece sefalet içindeki bir köyden Rus sarayının şaşaalı balolarına uzanan, karmaşık ve komik bir macera başlıyor.
Yumurta ve Kaşık, Rus halk hikâyeleri, efsanevi yaratıklar ve fantastik karakterlerle örülü baş döndürücü bir roman. Bu kitap, Rus kültürünü ve mitlerini yakından tanımak isteyenler için harika bir seçenek olacaktır.
Witcher Serisi – Andrzej Sapkowski rus mitolojisi
Eminim hepiniz Witcher’ı en az bir kez duymuşsunuzdur. Canavar avcısı Rivyalı Geralt ile maceradan maceraya atladığımız bu seri, video oyunlarının yanı sıra dizi uyarlaması olarak da karşımıza çıkınca çağımızın en büyük pop kültürlerinden birine dönüştü.
Pegasus Yayınları sayesinde Türkçe baskılarına kavuştuğumuz bu fantastik külliyat, aslında pek çok değişik kültürün harmanı. Sapkowski, seriyi kaleme alırken birçok Doğu Avrupa mitolojisinden ve efsanelerinden esinlenmiş. Kitaptaki kıyafetlere, silahlara ve yaratıklara baktığımızda, yazarın Rus mitolojisinden epey ilham aldığını görüyoruz. Aynı zamanda, özellikle Son Dilek kitabındaki yaratıkların bir çoğu Rus mitolojisinde tasvir edilen yaratıklara benziyor.
Usta ve Margarita – Mihail Bulgakov
Rus edebiyatının kıymetli isimlerinden Bulgakov’un bu romanı, kara mizah, yergi ve fantezi ögeleri barındırıyor. Çok fazla mitolojik bilgi içermese de Rus folkloruna en realist şekilde yaklaşan kitaplardan biri. Bu listeye eklemesem içim rahat etmezdi doğrusu.
Usta ve Margarita, 1930’lar Moskova’sında sihirbaz kılığındaki şeytanın, şehri birkaç gün içinde sersem etmesini konu alıyor. Kitap, şeytanın, rejimin ardındaki korkaklık ve ikiyüzlülüğü ortaya çıkarmasını işliyor. Siyasi içeriğine rağmen aynı zamanda oldukça renkli ve fantastik bir anlatıya sahip. Moskova sokaklarında uçan insanlar, sihirli olaylar, cadılar ve konuşan bir kediyi bu kitapta bol bol görebilirsiniz. Yirminci yüzyıl edebiyatının başyapıtlarından sayılan bu romanı da okuma listelerinize eklemelisiniz.
Finding Baba Yaga – Jane Yolen
Madem Rus mitolojisinden bahsediyoruz, Baba Yaga ile tanışmazsak olmaz değil mi? Baba Yaga, Rus mitolojisinde ölüleri öbür dünyaya gönderen, korkunç ve oldukça yaşlı bir cadıdır. Tavuk ayakları üstünde hareket eden bir kulübede yaşar. Kimi zaman bilge, kimi zaman ise kafadan kontak olan bu cadı; temiz kalplileri korur, kötüleri ise bulduğu yerde çiğ çiğ yer. Bu roman da Baba Yaga’yı anlatan en ilgi çekici kurgulardan biri.
Natasha adındaki genç kız, sorunlu ailesinden ve evden kaçıyor. Sığındığı ormanda ise Baba Yaga ile karşılaşıyor. Bu karşılama sonrası Yaga’nın hizmetçisi ve öğrencisi oluyor. Başlarda Natasha ve Baba Yaga arasındaki ilişki gayet normal. Ancak beklenmedik bir misafirin kulübeye gelmesiyle olaylar korkutucu şekilde değişiyor. Finding Baba Yaga, geleneksel Rus masallarını çağdaş bir hikâyeye uyarlıyor. Belki de listede adının hakkını en iyi veren kitap olabilir. Her sayfası buram buram Rus mitolojisi kokan eseri umarım yakında Türkçe olarak okuyabiliriz.
Bonus Kitaplar:
Ana listemiz bu kadar, ancak bunlar dışında birkaç kitaptan bahsetmeden bitirmek istemedim. Aşağıda birkaç cümle ile tanıttığım kitaplara da göz atabilirsiniz.
- Spinning Silver – Naomi Novik: Çarlık Rusya’sının farklı kesimlerinde birbirinden zorlu yaşam şartlarında yaşayan üç genç kızın hayatı Slav iblisleri ve buz elfleri ile kesişiyor.
- Vassa In The Night – Sarah Porter: Kitap, işçi sınıfı bir mahallede yaşayan kızın tahta bir oyuncak bebek yardımıyla bir ölümü önlemeye çalışmasını anlatıyor.
- Ölümsüz – Catherynne M. Valente: Avrupa kültürü için şeytanlar veya kötü cadılar ne ise, Rus folkloru için Ölümsüz Koschei odur. Yazar Catherynne M. Valente, kitabında Ölümsüz Koschei’yi büyülü görevlerlerle günümüze uyarlıyor.
- The Door by the Staircase – Katherine Marsh: On iki yaşındaki Mary, yeni koruyucu ailesinin evinde birtakım tuhaflıklara şahit oluyor. İlham kaynağı Rus masalları olan bu kitap da türünün en başarılı örneklerinden.
- Baba Yaga’s Assistant – Marika McCoola:. “Yük taşıma, emirlere uyma, yemek pişirme ve temizlik becerilerine sahip asistan aranıyor! Yükseklikle de arası iyi olmalıdır. Başvurmak için Baba Yaga’nın kulübesine gidin.”
Bir yazımın daha sonuna geldik. Bu listede ilham kaynağı Rus mitolojisi olan belli başlı kitapları tanıtmaya çalıştım. Sizin eklemek istediğiniz başka kitaplar var mı? Ya da listem hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarınızı bekliyor olacağım. Başka yazılarda görüşmek üzere. Hoşça kalın!
Bu yazı Okan Övez tarafından yazılmıştır.
Kapak görselindeki çizim Andrey Shishkin’e aittir.
Beğenebileceğiniz diğer yazılarımız:
Yazıyı burada paylaş:
