Edebiyat tarihine baktığımızda çok büyük yazarlar ve romanlarla karşılaşırız. Ancak bu yazar ve romanların sadece birkaçı “kült” statüsüne erişir. Yazıldığı tarihin üstüne çıkmayı başarmış kitaplar ise çok daha azdır. suç ve ceza
İşte Fyodor Dostoyevski’nin en meşhur romanı Suç ve Ceza da bu konuma erişmiş kitaplardan biri. İnsanlık, suç, suçluluk ve ceza kavramları üzerine yazılmış bu eser, günümüzde en başarılı ve sağlam eserlerden biri olarak kabul ediliyor. Suç ve Ceza, insanlık ve edebiyat var oldukça okunmaya devam edecek bir eser.
İçimize Ayna Tutan Kurgu
Hepimizin az çok bilgi sahibi olduğu Suç ve Ceza, aslında adından anlayabileceğimiz bir konuya sahip. Kitap ana karakterimiz Raskolnikov’un hikâyesini anlatıyor. İşlediği ağır suç sonrası çekilmez bir psikolojik ve fizikî cezaya çarptırılmış gibi bir hâle bürünüyor. Üstünden bir türlü atamadığı suçluluk, korkaklığıyla da birleşince suçun altında nasıl ezildiğine tanık oluyoruz. Raskolnikov suçluluk duygusu ile başa çıkmaya çalışırken yan karakterlerimiz de suçluyu bulmak için ava çıkıyor.
Suç ve Ceza birçok kişi tarafından günümüzde geçerliliğini en çok koruyan klasiklerden biri olarak kabul ediliyor. En büyük nedeni de şüphesiz konusu, ele aldığı temalar ve okuyucuya iletmeye çalıştığı mesajlar. Hikâyede insanlığın ve insan psikolojisinin en çirkin yönlerini görebiliyoruz. Dostoyevski’nin kitaba kattığı karakterler ve konunun gelişme süreciyle, geçerliliğini koruyacak bir toplum ve insan portresi çiziyor. Roman, insanlığın varoluşundan beri süregelen en temel duygu ve ruhsal durumları ele alarak, dinamik bir kurgu öne sürüyor.
Karakterleriyle Meşhur bir Roman
Birçok kişide olduğu gibi, Suç ve Ceza deyince benim de aklıma hemen Raskolnikov geliyor. Rodion Romanoviç olarak da geçen Raskolnikov, edebiyat tarihinin en popüler karakterlerinden biri. Dostoyevski eserini, romanın ilk sayfasından itibaren Raskolnikov’un etrafında kuruyor. Fizikî olarak son derece zayıf, yoksul ve yoksun biri olarak tasvir ediliyor. Raskolnikov son derece paranoyak, ruhsal olarak çöküntüde bir karakter. Bu da Dostoyevski’nin zamansız kurgusuna ve işlediği temalara mükemmel bir uyum sağlıyor. Karakterin iç dünyasını muazzam şekilde aktaran yazar, ikonik bir kişi yaratmakla kalmayıp okuyucuyu da kitaba ve karaktere bağlıyor.
Suç ve Ceza, birçok yan karaktere sahip bir roman. Razumihin, Sonya, Porfiri ve Svidrigaylov bu yan karakterler içinde kurguda en önemli yere sahip olanları. Dostoyevski, kitaba kattığı her kişiyle toplumun farklı bir kesimine ışık tutmayı amaçlamış bir yazar. Razumihin ve Svidrigaylov karakterlerinin temsil ettiği yarı aydın fakat fakir kesim; Sonya ve ailesinin temsil ettiği yoksul kesim ile Profiri ve memurların temsil ettiği paragöz kesim… Tüm bu yan karakterler Raskolnikov’un hayatını ve ruhsal durumunu etkileyerek kurguda büyük dönüm noktaları yaratıyorlar. Özellikle Svidrigaylov ve Porfiri’nin Raskolnikov üzerinde oynadıkları psikolojik oyunlar ve karakterde yarattıkları ruhsal çöküntü kitabı hem ilgi çekici hem de gerilim dolu kılıyor.
Kasvetli bir Atmosfer
Dostoyevski kitaplarında karanlık ve boğucu atmosferlerle sıklıkla karşılaşıyoruz. Fakat bu özellik en çok Suç ve Ceza eserinde karşımıza çıkıyor. Ele alınan konuların ve temaların gerçekçiliği de yine bu kasvete büyük bir katkıda bulunuyor.
Yazar kitabın başından itibaren karanlık bulutlar tarafından gölgelenen, kasvetli bir Petersburg çiziyor. Fakirliğin, kirliliğin ve yoksunluğun kol gezdiği Petersburg’ta, son derece yoksul bir üniversite öğrencisinin seçimlerini okuyoruz. Ele alınan ahlak, suçluluk ve cezalandırma gibi temalar da yine kitabın karanlık yönünü ortaya çıkarıyor. Bu açıdan bakıldığında Suç ve Ceza, karakterleri, kurgusu, betimlemeleri ve temalarıyla birbirine kenetlenmiş, uyum içinde olan bir roman olarak gösterilebilir.
Dostoyevski’nin Kalemi
Konu Suç ve Ceza olunca yazarın kalemine de değinmeden olmaz. Dostoyevski, edebiyat tarihinin en güçlü yazarlarından biri. Yazarın kitaplarındaki tarafsız fakat etkileyici üslubu, her romanında muazzam uyum sağlamasına yarıyor. Suç ve Ceza romanında da bu durumu görmek mümkün. Zamanın zor koşullarını, toplumsal çöküntünün kol gezdiği bir dünyayı yazan Dostoyevski, bunları karakterleri ve betimlemelerine de geçirmeyi başarmış. Üslubunu kitabın karanlık ve boğucu atmosferi ile birleştirip okuyucuya sürükleyici bir roman sunuyor. Suç ve Ceza, Dostoyevski’nin üslubunu ve hikâye oluşturmadaki yeteneğini tadabileceğiniz en başarılı eserlerinden biri.
(…) “eğer bir adam suçluysa, ne olursa olsun ciddi, elle tutulur bir açık vermesi beklenebilir; hatta böylesi durumlarda hiç ummadığı sonuçlarla bile karşılaşabilir insan… (…)
Suç ve Ceza, Fyodor Dostoyevski
Kült Eserlerden Biri
Suç ve Ceza uzun zamandır okumak istediğim ve favorilerimden olacağına emin olduğum bir kitaptı. Edebiyat tarihinin en kült eserlerinden biri olduğu için de beklentim oldukça yüksekti. Nitekim beklentilerimin büyük bir çoğunluğunu karşıladı. Yazarın karakterler üzerinden yaptığı psikolojik tahliller ve bunların kurguya olan etkisi oldukça keyifli bir okuma sundu. Ayrıca karanlık konuları ele alan bir kitapta Razumihin tarzında komedi unsuru sayabileceğimiz bir karakterin olması da kitabı benim gözümde başarılı yaptı. Böylece karakterleri, kurgusu, alıntıları ve temaları ile uzun süre etkisini üstümden atamayacağım bir kitap oldu. Okumayı seven herkesin tatması gereken, hayatta karşınıza bir kere çıkacak bir roman Suç ve Ceza.
Suç ve Ceza, yazılışından yüzyıllar sonra bile önemini yitirmeyerek günümüzde toplum yargılarına, etiğe ve insanlığa ışık tutmaya devam ediyor. Bu açıdan okuyan herkesin kendini bulabileceği ve gerçeklerle yüzleşebileceği bir roman.
Siz de Dostoyevski’nin bu önemli eserini okuduysanız düşüncelerinizi bizimle paylaşmayı unutmayın. Hepinize şimdiden keyifli okumalar. Bir sonraki yazılarda görüşmek üzere, kendinize çok iyi bakın!
Bu yazı Zeynep Öztürk tarafından yazılmıştır.
Beğenebileceğiniz diğer yazılarımız:
Ancak fakat. Çünkü ve ya da. Ancak ve ancak ki. Lakin fakat. Çünkü ve ya da.
Yazıyı burada paylaş:
