Uluslararası Çocuk Günü her yıl 1 Kasım’da kutlanıyor. Ben de bu özel günün anısına çocuklar için eğlenceli ve dopdolu bir içerik girmek istedim. On iki adet çocuk kitabından oluşacak bu öneri listesindeki kitapları türlerine göre değil de hitap ettiği çocuk profiline göre sınıflandırdım. (Daha doğrusu bu, yayın yönetmenimin fikriydi, teşekkürler Selin.) Haydi, daha fazla zaman kaybetmeden başlayalım. Keyifli okumalar!
Maceraperest Çocuklar İçin
1. Ölümsüz Aile, Natalie Babbitt
Eminim hepimiz bir kez de olsa hiç ölmemek nasıl olur diye düşünmüşüzdür. Hatta belki bazılarımız ölümsüz olmayı çok istiyordur. Oysaki Tuck ailesinin başına gelenler hiçbirimizin aklına gelmemiştir. Tuck ailesi sihirli bir pınarın suyundan içerek ölümsüzlüğe ulaşmış bir aile. Ama nedense aile üyeleri ölümsüz olmaktan hoşnut değiller. Günün birinde bu pınarın başına genç bir kız geliyor. Tuck Ailesi, bu kızın pınarın suyundan içmesine engel olmak istiyor. Çünkü onlara göre ölümsüz olmak korkunç bir şey. Şimdi bu genç kıza akıp giden zamanda ölümlü olmanın ne kadar güzel bir şey olduğunu kanıtlamak zorunda kalıyorlar.
Ölümsüz Aile; çocuklara, ölümsüzlüğün güzel bir şey olmadığını ve ölüyor oluşumuzun hayatımızın en önemli parçası olduğunu anlatan bir başyapıt. Modern çocuk edebiyatının bu unutulmaz klasiği, milyonlarca çocuğa ulaştı ve Amerika ile Avrupa’da okullarda okutuldu.
2. Haritada Kaybolmak, Vladimir Tumanov
Chris ve Francis, yeni taşındıkları şehre alışmaya çalışan iki kardeş. Bu kardeşler, bir gün sinemadan çıkıp evlerine doğru yürürken yağmura yakalanıyorlar. Tuhaf nesnelerle dolu bir dükkâna sığınan karakterlerimiz, bir kutu şekerlemeyi gizlice mideye indiriyorlar. Bunun sonucunda dünyaları alt üst oluyor. Bedenlerinde akıl almaz bir değişim başlıyor. Yedikleri şekerlemeler, onları gittikçe yaşlandırıyor. Bunu durdurabilmenin tek yolu ise eski, sihirli bir haritada beliren bulmacayı çözmek! Bu bulmaca başta basit görünse de peşlerine takılan hırslı bir gazeteci olayı iyice zorlaştırıyor. Ayrıca yaşlanmanın verdiği fiziksel yorgunlukla baş etmek de haritanın gizemini çözmelerini nerdeyse olanaksızlaştırıyor.
Haritada Kaybolmak, okuyanı baş döndürücü bir dünya turuna çıkarıyor. Kahramanlarımız verilen ipuçları ve dünya atlası yardımıyla okyanusları, dağları, kıtaları aşıyor! Özellikle soluksuz maceraların gözdesi olan çocuklar için bu kitap, biçilmiş kaftan.
3. Merhaba Evren, Erin Entrada Kelly
Listemize Newberry ödüllü yazar Erin Entrada Kelly’nin dilimize kazandırılan ikinci kitabı ile devam ediyoruz. Merhaba Evren, Doğan Kitap tarafından 2019 yılında Türkçeye çevirdi.
Kitap, günün birinde hayatları hiç beklenmedik bir şekilde kesişen dört farklı çocuğun hikâyesini anlatıyor. Kitaptaki kahramanlarımız; utangaç ve oldukça iyi kalpli Virgil Salinas, zeki, cesur ve sağır Valencia Somerset, kendi kendinin psişik olduğunu ilan etmiş Kaori Tanaka ve son olarak basketbol sayesinde “tuhaf” çocukların normal davranmasını dileyen Chet Bullens. Korkunç bir felaket, birbiriyle ortak noktaları yok gibi görünen bu karakterleri bir araya getiriyor. Hayatlarının yolculuğuna çıkan bu dörtlü, çıktıkları yolculukta aynı zamanda dostluğun ne demek olduğunu da keşfediyorlar.
Duygusal Çocuklar için
1. Mucize, R. J. Palacio
Romanın başkahramanı August Pullman, yüzünde fiziksel bir bozukluk ile doğduğu için şimdiye kadar hep evde eğitim görmüş bir çocuk. Fakat beşinci sınıfta dersler ağırlaştığı için August’un normal bir okula gitmesine karar veriliyor. En başta okul, August’a epey ilgi çekici bir mekân gibi geliyor. Fakat okula başladığında bazı zorba öğrenciler ve veliler işleri zorlaştırıyor. Roman boyunca August’un ilk kez deneyimlediği okul hayatında karşılaştığı zorluklara, insanlarla ilişkisine ve kurduğu arkadaşlıklara tanık oluyoruz.
Benim de favorilerimden biri olan Mucize, 2017’de beyazperdeye de uyarlanandı. Kitap aynı zamanda ülkemizde de en çok ses getirmiş çocuk kitaplarından birisi. Dalga geçilen çocuk olmak, okula uyum sağlayamamak ve zor zamanlarda dahi filizlenen gerçek dostluklar bu romanın belli başlı temaları diyebilirim.
2. Kiraz Ağacı ile Aramızdaki Mesafe, Paola Peretti
Kiraz Ağacı ile Aramızdaki Mesafe, nadir görülen bir göz hastalığına yakalanan Mafalda adlı minik bir kızın başından geçenleri anlatıyor. Bu hastalık yüzünden görme yetisini günden güne yitiren Mafalda, altı ay sonra tamamen kör olacağını öğreniyor. Bunun üzerine küçük kız, görme engelli olarak sürdüreceği yeni hayatına alışmak için çabalıyor. Okulunun yanındaki kiraz ağacı ise Mafalda’nın yeni yaşamına alışma sürecinde ona çokça yardımcı oluyor.
İtalyan yazar Paola Peretti, Kiraz Ağacı ile Aramızdaki Mesafe adlı çocuk kitabı ile küçük okurlara keyifli ve ilham verici bir öykü sunuyor.
3. Son Ada’nın Çocukları, Zülfü Livaneli
Doğa harikası bir ada düşünün. Birbirlerine dost komşular, tertemiz deniz ve martılar. İşte kitap böyle başlıyor. Her şeyin güllük gülistanlık olduğu bu adaya bir gün yeni biri taşınıyor. Özünde diktatör bir kimliği olan bu adamın adaya taşınmasıyla olaylar patlak veriyor. Kötü kalpli yeni ada sakini, komşularını durmadan rahatsız ediyor ve ada ekosistemine zarar veriyor. Peki Son Ada’nın çocukları bu durumla nasıl başa çıkıyorlar dersiniz?
Zülfü Livaneli’nin yetişkinler için yazdığı Son Ada romanı, çocuk okurlar da okusun diye sadeleştirilip basitleştirildi. Kitap; barış, özgürlük ve ekolojik denge gibi birçok değişik kavramı ütopik bir ada üzerinden irdeliyor. Okuyanı kimi zaman üzen kimi zaman sevindiren bu Livaneli başyapıtı her çocuğun okuması gereken kitaplardan.
Fantastik Dünyaların Müdavimi Olan Çocuklar İçin
1. Ay Işığını İçen Kız, Kelly Barnhill
Sihirli bir şehirde uzun yıllardır süregelen bir batıl inanç mevcut: Her yıl kurban gününde o yıl doğan en küçük bebek ormandaki cadıya kurban olarak sunuluyor. Kurban günü geldiğinde dev bir ritüel ile ailesinden alınan bebek, ıssız ormana bırakılıyor. Sonrasında buraya bırakılan bebeklere ne olduğunu ise kimse bilmiyor. Fakat gelin görün ki aslında kötü kalpli cadı diye bir şey yok. Cadı Xan, ailesinin bu bebekleri istemediği için onları ormana terk ettiğini düşünerek onları kurtarıyor. Bir kurban gününde Cadı Xan kurtardığı Luna adındaki bebeği yanlışlıkla aydan damıttığı sütle besliyor ve sihir bu bebeğin içine giriyor. Ardından kader, Cadı Xan ve Luna için ağlarını örüyor.
Hem Newbery Madalyası’nın sahibi hem de Locus Ödülleri adayı olan Ay Işığını İçen Kız, çocuklardan ve middle-grade seven yetişkinlerden geçer not almış bir roman. Dilimize Hep Kitap tarafından kazandırılan bu kitaba da şans vermenizi öneririm.
2. Kırmızı Piramit, Rick Riordan
Antik Mısır bilimcisi arkeolog Julius Kane, oğlu Carter altı yaşındayken karısını kaybediyor. Kızı Sadie ise anneannesi ve dedesiyle birlikte Londra’da yaşıyor. Noel gecesi babalarıyla birlikte olan iki kardeş, British Museum’a gidiyorlar ve müzede gerçekleşen patlama sonucunda Julius Kane sırra kadem basıyor. Üstelik bu patlama sonrasında Antik Mısır tanrıları da serbest kalıyor! Babalarını kurtarmak ve tanrıları durdurmak için güçlerini birleştiren kardeşler, Antik Mısır mitleri ile örülü baş döndürücü bir yolculuğa çıkıyorlar.
Kane Günceleri üçlemesinin ilk kitabı olan Kırmızı Piramit, temelleri Mısır mitolojisi üstüne kurulu olan bir Rick Riordan klasiği. Samimi bir dille kaleme alınmış bu kitabı okurken hem çok eğlenecek hem de çok gerileceksiniz!
3. Aru Shah ve Zamanın Sonu, Roshani Choksi
Tanıştırayım, Aru Shah. Kendisi ortaokula giden, maceraperest ve bir nevi şahsına münhasır bir kız. On iki yaşındaki bu kızın annesiyse Amerika’daki Hint Sanat ve Kültür Müzesi’nde çalışıyor. Aru, bir gün bu müzede bulunan ve annesinin yakmaması için bin bir tembih ettiği eski bir lambayı yakıyor. Aslında sihirli olan bu lambanın yanmasıyla kadim bir lanet ortaya çıkıyor ve Aru; kendini Hint mitolojisiyle örülü, efsanevi bir maceranın içinde buluyor.
Aru Shah ve Zamanın Sonu, Hindistan kökenli yazar Chokshi’nin Hint mitolojisinden faydalanarak yazdığı bir roman. Toplamda beş kitaptan oluşan serinin şu an Türkçede sadece ilk iki kitabı mevcut. Bu kitap, mitolojik maceralardan hoşlanan bir çocuğa alabileceğiniz en güzel hediyelerden biri kesinlikle.
Hayalperest Çocuklar İçin
1. Rüzgârı Dizginleyen Çocuk, William Kamkwamba
Her şeye rağmen hayallerinin peşinden koşturan çocukların kendinden bir parça bulacağı bir kitap var sırada. Afrika’nın küçük bir ülkesinde sefil bir köy düşünün. Ne doğru düzgün yiyecek var, ne su, ne doktor ne de herhangi bir sağlık hizmeti. Burada hayatta kalabilmek bile büyük bir başarı. Üstelik okullar da paralı, parasını ödemezseniz eğitim alamıyorsunuz. İşte böyle bir ortamda yaşayan William Kamkwamba adındaki çocuğun hayata nasıl tutunduğunu okuyoruz Rüzgârı Dizginleyen Çocuk’ta. William, hayata tutunmakla da kalmıyor. Müthiş bir azim ve hayal gücü ile benzersiz bir başarı öyküsü yazıyor. Kitapta köyünü kuraklıktan kurtaracak bir icadı olan William’ın bu icadını nasıl hayata kazandırdığını okuyoruz.
Rüzgarı Dizginleyen Çocuk, Netflix tarafından filme uyarlandı. Merak edenler için filmin fragmanını da buraya koyuyorum. Ancak bizim önerimiz elbette önce kitabı okumanız.
2. Canavarın Çağrısı, Patrick Ness
Canavarın Çağrısı’nda on üç yaşındaki Connor’ın hikâyesini okuyoruz. Connor’ın annesi kanser, babası ise onları terk etmiş. Okul hayatında da zorbalığa uğrayan bu çocuğun hayatında yolunda giden şeylerin sayısı epey az. Bir gece yarısı Connor, bir ses duyuyor. Pencereden dışarı baktığında ise bahçedeki dev porsuk ağacının ona doğru geldiğini ve onunla konuştuğunu görüyor. Bu ağaç, Connor’ın ilgisini çekmeyi başardıktan sonra ona üç hikâye anlatacağını ve sonrasında da dördüncü hikâyeyi Connor’ın anlatması gerektiğini söylüyor. İşte Connor ve ağaç arasındaki macera böyle başlıyor.
Canavarın Çağrısı, hayal gücünün en derinlerinden çıkagelmiş doğaüstü bir fikrin katı bir realizm ile dans ettiği, benzersiz bir kitap. Patrick Ness’in en sevilen romanlarından biri olan Canavarın Çağrısı, 2016 yılında filme uyarlandı. Kitabı kadar çok sevilen bu film, eleştirmenler tarafından da çok sevildi.
3. Babam Süt Peşinde, Neil Gaiman
Hayalperest çocuklara kitap önerilerinde bulunurken Neil Gaiman’ı es geçeceğimi düşünmediniz herhalde. Çağımızın en çok okunan, en ödüllü yazarlarından Neil Gaiman’ın “süt” hakkında yazdığı, eşsiz bir metin Babam Süt Peşinde.
Bir sabah uyanan iki kardeş kahvaltı hazırlamak için buzdolabını açtıklarında korkunç bir şeyle karşılaşıyorlar: Evde hiç süt kalmamış! Bunun sonucunda çocukların babası süt almak için evin köşesindeki bakkala gidiyor. Gidiş o gidiş. Sizce süt almak için bakkala gitmiş bir adamın başına en fazla ne gelmiş olabilir? Zamanda yolculuk yapan uzaylılar, gevreklere bayılan bir profesör dinozor, peltek vampirler ve elbette dünyayı kurtaran süt… Konu Neil Gaiman olunca hayal gücünün sınırları da olmuyor. Komik kurgusu ile dikkat çeken Babam Süt Peşinde, içerdiği resimler ile de okura tam bir görsel şölen sunuyor.
Benim çocuk okurlar için seçtiğim kitaplar bu kadardı. Umarım bu yazı sayesinde birilerine yardım etmiş ve çocuk okurların bu kitaplar ile buluşabilmesine vesile olmuşumdur. Bir sonraki yazımda görüşmek üzere. Hoşça kalın!
Ama. Fakat. Ancak. Lakin. Çünkü. Ve. Veya. Yalnız. Fakat.
Beğenebileceğiniz diğer yazılarımız:
Yazıyı burada paylaş:
